"Piessinnus me in sa scridura de Antoni Cossu in s’arrumanzu Mannigos de Memoria"

27 Onniasantu 2013
Su verbu
Analizendi cumenti Antoni Cossu at manigiau su verbu si ndi seus acataus ca issu imperat maneras, mellus arrexina difarenti, candu imperat s’ausiliari èssiri/èssere. Su santziainedhu dhu fait fintzas candu imperat s’imperfetu indicativu de sa primu coniugatzioni de is verbus in ai/are, issu bortas medas imperat po sa de tres personis singulari e sa de tres personis pruralis is bessidas de su campidanesu. Custu sufissu est serrau, tancau, cun /a/, paragógiga, chi fùrriat sonendidhas is /t/ surdas in /d/ sonarzas cumenti in is verbus:

annada, torrada, rannidada, niada, costada e tirada, [intamus de: annaiat, torraiat, rannidaiat, niaiat, costaiat e tiraiat], pàgini 8.

A pàgini 127 innui agataus verbus imperaus a s’imperfetu indicativu po prus de bintitrès bortas, una borta sceti de custas bessit in /t/, est su verbu aiat < àere, in sa de tres personis sìngulas, totu is àteras bessint cun su sufissu in /da/. Sèmpiri in s’imperfetu, ma in sa de tres personis pruralis, no agataus sa bessida prena arregulari in /nt/, ma truncada in /n/ a sa logudoresa, cun in prus sa /a/ parogógiga.

aian, < àere, ausiliari imperfetu, intamus de bessiri in aiant logudoresu e iant in campidanesu;

ponian, < pònnere, imperfetu de sa segunda coniugatzioni, intamus de bessiri in poniant;

torrana, < torrare, sa de tres personis prurali de s’imperfetu de sa prima coniugatzioni, intamus de bessiri: torraiant cumenti in su logudoresu arregulari, no bessit fintzas nimancu in campidanesu arregulari: torranta, cun in prus sa /a/ paragógiga, ma bessit a tretu de mesu de su logudoresu e de su campidanesu in torrana.Analogia de sa bessida de sa de tres personis pruralis de s’imperfetu indicativu de sa prima coniugatzioni cun cussa de sa de duas coniugatzioni:

moliana e parian 100, annana male no tenian 100].

Calincuna borta is duas bessidas campidanesu/logudoresu de s’imperfetu indicativu benint amesturaus donendi custus arresultaus:

1) amesturaus campidanesu e logudoresu-arbarikesu,

daiada 9, portaìada 19, chircaiada 64, pensaiada 67,

2) bessida arregistrada a pitzus de su sufissu campidanesu,

iscracalliada 67, grighilliada 67, allonghiada 75,

3) arregulari bessida logudoresa-arbarikesa:

sorvelliaiat 107; naraian 133,

ma

si portaian sa 79, si portana sa 79, portada 79[amesturaus campidanesu e logudoresu-arbarikesu],

narìa 17, narìat 1[arregularis sa prima e sa de tres personis],

nasa? 17, narat 17[po naras, arregulari sa de tres personis],

l’as bìede 60[po l’as a bìede (bìere)],

dada 46[po dat];

imperfetu àiri/àere

aio 141, aia 71, 141, ia 68, imis 119, aimis 12, 70, aian 16, aiana 43,

àteras maneras de scriri sa de tres personis singulas:

adesset(ruta) 55, benidori[po at a èssere ruta]

apet 23, congiuntivu[po apat],

(ca no che nd’)ada 56, presenti[po ca no che nd’at];

imperfetu èssiri/èssere

fio 95, 141, 146, fia 53, 95, fipo 71, fias 59, fis 37, 55, fiat 11, 57, fit 70, 76, fuit 10, 40, 59, fumis 3, 25, 144, fiaus 118, 122, fimis 69, 146, fizis 67, 137, fuin 16, 79,

Arrexina cun /fi + a/

fia 53, 95, fias 59, fiat 11, 57, fiaus 118, 122,

Arrexina cun /fu + i/

fuit 10, 49, fumis 3, 25, fuin 16, 79,

Arrexina cun /fi/

fipo 71, fio 95, 146, fis 37, 55, fit 70, 76, fizis 67, 137, fimis 69, 146.

Su congiuntivu imperfetu

esseret istada 59, esseret abbarradu 63, esseret permitidu 63, esseret fulliadu 78, esseren afiancados 124, esseret ricu 133. Imperai su congiuntivu imperfetu est unu manìgiu cracau de s’itallianu , ma imperai su verbu èssiri intamis de su verbu àiri est unu manigiu a sa campidanesa: esseren tentu passentzia 26, esseres cumpresu 64, esseret tentu 78, chi ch’esseret fulliadu 80, no nde esseret bogadu 70.

francudefabiis
© RIPRODUZIONE RISERVATA
Tags