No a sa discriminatzione de sa limba nostra

10 Luglio 2013
Image
Luisu.jpg
(IlMinuto) – Casteddu, 10 de su mesi de trìulas – Lunis coladu Elisa Melis, una pitzinna de Biddamanna de 18 annos, at dadu s'esame orale in un'iscola superiore de Tortuelie. A pustis de àere faeddadu de àteras matèrias in italianu, at naradu a sa commissione chi cheriat sighire s'esame faeddende de s'istòria sarda e impreende sa limba nostra. Sa presidente de sa commissione (una professoressa italiana) bi l'at proibidu, narende chi issa est istràngia e pro custu non la cumprendiat. Devimus denuntziare cun fortza custa violèntzia contra a una pitzinna chi no at pòtidu esprimere sos pensamentos suos in sa limba nostra, comente cheriat issa, ca su de pòdere impreare sa limba pròpria in iscola est unu deretu fundamentale de sas persones e gai est cussideradu in totu su mundu. No est possìbile chi sos sardos siant galu custrintos a si adeguare a un'iscola pensada pro àtere e fundada subra de unu monolinguismu istèricu italianu, cun sa limba sarda tratada comente una limba istràngia in sa terra nostra, cando est una limba cumpresa e faeddada dae una parte manna de sos sardos. Sa possibilidade de impreare su sardu in iscola oe dipendet dae sa sensibilidade e dae sa bona voluntade de sos mastros e de sos professores, ca non b'at nemos chi facat rispetare sos diritos linguìsticos de sos sardos. Pro nois, sa connoschèntzia de sa limba sarda no est una cosa "in prus", ma una cosa importante meda pro sa formatzione de sos tzitadinos sardos de cras, chi devent partire dae sa connoschèntzia de sa limba e de sa cultura issoro pro arrivare a cussas de sos àteros pòpulos. In prus b'at de nàrrere chi custas fainas ratzistas sunt contra a sa lege italiana etotu: Dae batordighi annos sa lege italiana 482 riconnoschet su deretu de sos sardos de impreare sa limba issoro in totu sos ufìtzios pùblicos pro faeddare e pro iscrìere, e sas ùnicas ecetziones a custa norma diant èssere sos ufìtzios de sa Politzia e de sas Fortzas Armadas. Duncas, essende chi non b'at peruna lege italiana chi nos vietat de impreare su sardu in iscola, est ladinu chi custa est una discriminatzione arbitrària: una discriminatzione ratzista contra a sa limba nostra chi durat dae sèculos e chi non podimus prus bajulare. Ma no est petzi calchi professore italianu chi est contra a su bilinguismu: b'at una parte manna de sa polìtica chi est contrària, pro resones ideològicas e mascamente pro difèndere sos privilègios de una minoràntzia. Est de pagu tempus faghet su comunicadu de su PD e de SeL contra a s'introdutzione de sa valutatzione de sa connoschèntzia de sa Limba Sarda in sos cuncursos pùblicos. Pro issos su fatu de pedire chi un'impiegadu comunale connoscat sa limba sarda est una "discriminatzione". Non cumprendo ite discriminatzione diat èssere su fatu chi unu impiegadu devat connòschere sa limba de sa terra in ue est traballende. S'ùnica discriminatzione linguìstica chi b'est in Sardigna est cussa contra a sa limba sarda, bidu chi non cherimus bogare s'italianu dae s'impreu pùblicu ma cherimus petzi chi su sardu siat impreau in sa matessi manera. E cherimus chi, comente est a òbricu connòschere s'italianu pro istudiare e pro traballare, gai etotu devet èssere pro su sardu. Totu podent imparare su sardu, chi est una limba che a sas àteras, e si b'at gente chi minisprètziat sa limba nostra, gai meda chi si rifiutat fintzas de l'imparare un'azigheddu, tando penso chi podent isseberare àteros logos pro andare a fàghere cuncursos pùblicos. Est de importu sighire sa pelea pro sa limba sarda, pro difèndere sos fìgios de Sardigna che a Elisa, e pro totu sos giòvanos sardos che a issa chi diant chèrrere impreare su sardu in iscola, ma chi non l'ant galu pretesu ca nemos l'at mai naradu chi est unu deretu issoro. Semus cuntentos pro sos pitzinnos che a Riccardo Laconi de Casteddu chi at àpidu sa possibilidade de impreare su sardu in iscola ca at atzapadu professores de gabbale chi ant rispetadu sos deretos suos. Gràtzia a giòvanos che a issos sa Sardigna at un'ispera e nois non los devimus lassare a sa sola. Pro custa resone mutimus a totu sas fortzas sanas de su pòpulu nostru a faghere paris cun nois una pelea manna contra a custos manìgios ratzistas e a fraigare totu paris una mobilitatzione pro arrivare a su bilinguismu perfetu, chi est netzessàriu pro un' isvilupu giustu e democràticu de sa sotziedade sarda.

Luisu Caria
© RIPRODUZIONE RISERVATA